Estatuko eta nazioarteko hainbat zentrotako zientzialariek, horien artean Luis Bujanda Euskal Herriko Unibertsitateko katedradunak, lankidetza-ikerketa bat koordinatu dute, proteinetan gertatzen diren sumoilazio gisa ezagutzen den prozesuaren inhibizioak kolangiokartzinomaren (CCA) tumore-progresioa nola geldiarazten duen erakusten duena eredu esperimentaletan. Aurkikuntza hori estrategia terapeutiko potentzial bat da gaixotasun hori duten pazienteentzat.

Duela gutxi Hepatology aldizkari zientifiko ospetsuan argitaratu den lanak adierazten duenez, neoplasia horietan proteinen sumoilazioa -proteinen aldaketa kimiko ez oso ezaguna- deserregulatzeak tumoreen hazkundea eta progresioa errazten ditu. Ikerketak erakusten duenez, ML792 eta S-adenosilmetionina (SAMe) bezalako konposatuek prozesu hori inhibitzen dute, giza tumore-zelulen ugalketa eta biziraupena murrizten dute eta gaixotasunaren animalia-ereduetan tumore-hazkundea geldiarazten dute.

Paula Olaizola, Jesús Bañales, María Jesús Perugorria eta Pedro Rodrigues Biogipuzkoa Osasun Ikerketako Institutuko Gaixotasun Hepatiko eta Gastrointestinalen Arloko ikertzaileek zuzendu dute ikerketa, eta Minbiziaren Aurkako Espainiako Elkarteak eta Eusko Jaurlaritzaren EITB Maratoia deialdiak finantzatu dute. Estatuko eta nazioarteko hainbat zentrotako zientzialarien laguntza izan du, hala nola Edinburgoko Unibertsitatearena (Erresuma Batua), Kopenhageko Unibertsitatearena (Danimarka), Euskal Herriko Unibertsitatearena (UPV/EHU), Donostia Unibertsitate Ospitalearena, bai eta Nafarroako Unibertsitateko, Salamancako Unibertsitateko eta CIC bioGUNEko ikertzaileen CIBERehden arteko lankidetza ere.

Kolangiokartzinoman terapia-ituak identifikatzea

CCAk behazun-hodietako zeluletan sortzen diren tumoreen multzo heterogeneoa biltzen du. Gibeleko bigarren minbizi mota ohikoena da, eta arrarotzat jotzen bada ere, haren intzidentziak gora egin du azken urteetan mundu mailan. CCA duten pazienteen pronostikoa oro har kontrakoa da, diagnostiko berantiarragatik eta tratamendu eraginkor-ezagatik, besteak beste. Testuinguru horretan, proteinen aldaketa kimikoak azkar egokitzeko mekanismo bat dira, minbizi-zelulek bizirauteko eta beste ehun batzuetara barreiatzeko balia dezaketena. Fenomeno hori gutxi aztertu da CCAn, eta minbiziaren tratamendurako helburu terapeutiko posible gisa agertzen da.

“Ikerketa honek erakusten du behazuneko tumore-zelulak proteinen sumoilazioaren oso mendekoak direla, eta prozesu hori hazteko eta barreiatzeko erabiltzen dutela. Prozesu horren inhibizioak gelditu egiten du tumorearen hazkuntza, animalia-ereduetan albo-ondorio nabaririk erakutsi gabe, eta horrek etorkizun handiko tresna terapeutiko bihurtzen du paziente horientzat”, adierazi du Jesús Bañales ikerketaren koordinatzaileak.